Αγαπάτε Αλλήλους (Σκέψεις περί διεθνικισμού)

  • Δημοσιεύτηκε: 25 Οκτώβριος 2001

    Συνήθως, τα σπουδαία νοήματα, μηνύματα, οι πιο γόνιμες σκέψεις, διατυπώνονται υπό τύπου συνθήματος. Ο αφοριστικός λόγος δεν είναι κατʼ ανάγκην ρηχός και στερούμενος σημασίας. Η ιστορία της ανθρώπινης σκέψης αποδεικνύει το ακριβώς αντίθετο. «Σοφόν το σαφές και το σύντομον», μας σιγοψιθυρίζει η σοφή γλώττα του κλασσικού Ελληνικού πολιτισμού. Έτσι λοιπόν, ο γιος του ξυλουργού, ο Υιός του Ανθρώπου, ο Σωτήρας - Ήλιος - Χριστός, διατύπωσε με δύο (!) μόνο λέξεις το νόημα του σχηματισμού των ανθρώπινων κοινωνιών. Μας χάρισε το κλειδί του αινίγματος που ήταν (και παραμένουν) οι ανθρώπινες σχέσεις. Όρισε για πρώτη και τελευταία φορά την ουσία της διαλεκτικής του πολιτισμού, του απαυγάσματος της ανθρώπινης δημιουργικότητας.

    Ας σκεφτούμε ξανά, αφού η επικαιρότητα μας προσφέρει μια πικρή ευκαιρία, πώς θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε την χριστιανική ... φετφά, τοπικά, εθνικά, παγκόσμια. Ας αναρωτηθούμε ποια ευθυκρισία και πόση «αγάπη» μπορεί να εμπεριέχει ένας καλοσχεδιασμένος βομβαρδισμός εναντίον μιας τριτοκοσμικής, καθυστερημένης και ανήμπορης χώρας. Ας ρωτήσουμε τους γνωρίζοντες την πάσαν εξουσιαστικήν αλήθειαν αν είναι πράξη αγάπης να πετάς τρόφιμα μέσα σε ναρκοπέδια εν είδη ανθρωπιστικής βοήθειας. Ας προσπαθήσουμε να βρούμε μέσα στον εαυτό μας την ορθοφροσύνη που απαιτείται για να μορφώσουμε αντίληψη περί της αξίας της ανθρώπινης ζωής. Είναι μήπως απόπειρα συμψηφισμού να ζυγίσουμε μια ανθρώπινη ζωή που αφαιρέθηκε άνανδρα, δειλά και άτιμα στο Μανχάτταν με μια άλλη ζωή που αφαιρέθηκε άνανδρα, δειλά και άτιμα στο Βιετνάμ, τα Βελιγράδι, το Σουδάν, τη Σάμπρα, τη Σατίλα και τη Μόρφου; Πόση αγάπη έχει ένας φόνος όπου γης;

    Η αγάπη είναι μια συνθήκη σχέσης άνευ όρων. Χωρίς περιορισμούς. Χωρίς αναμονή αντιμισθίας. Η αξία της είναι αυθύπαρκτη και αυταπόδεικτη. Η αγάπη νοηματοδοτεί την ζωή μας και δίνει ηθικό περιεχόμενο στις σχέσεις, τις δραστηριότητες και τις συλλογικές μας προσπάθειες. Η αγάπη νοηματοδοτεί και δίνει ηθικό περιεχόμενο - πρώτα και κύρια - στην πολιτική. Χωρίς αυτήν την (ομολογουμένως αντι-οικονομική) συνθήκη, η πολιτική, είτε εσωτερική είτε εξωτερική καταντάει ένας χυδαίος σκυλοκαυγάς για την ισχύ! Χωρίς την αγάπη για την «αυτού χθόνα» που στην πολιτική διάλεκτο ονομάζεται πατριωτισμός, κατακερματίζεται ο συλλογικός βίος και μετεξελίσσεται σε μια κοινοπραξία επιδιώξεων - ατομικής φύσεως...

    Στην περίπτωση του Αφγανιστάν αντιμετωπίζουμε το εξής παράδοξο: Μια πολυφυλετική αυτοκρατορία, οι ΗΠΑ και τα απομεινάρια της εξίσου πολυφυλετικής πάλαι ποτέ Βρετανικής αυτοκρατορίας εξορμούν εναντίον ενός εξίσου πολυφυλετικού Αφγανιστάν. Η επίθεσή τους αυτή πλησιάζει στο να πυροδοτήσει μια σύγκρουση Ανατολής και Δύσης, όπου η Ανατολή αυτοπροσδιορίζεται ως σύνολο και ως ταυτότητα με θρησκευτικούς όρους. Όπου απουσιάζει το Έθνος έρχεται ο πόλεμος. Στις μέρες μας αυτό αποδεικνύεται με εντυπωσιακό τρόπο έχοντας ως πρόσθετο τεκμήριο την επέλαση της παγκοσμιοποιήσεως στους Εθνικούς πολιτισμούς. Διεθνισμός, ο αριστερός πρόγονος της παγκοσμιοποιήσεως σημαίνει: Μία χώρα, ένα έθνος, μια εξουσία, μια ηγετική ομάδα, σʼ όλο τον κόσμο.

    Εθνικισμός σημαίνει (πέραν των άλλων): Πολλά έθνη, σεβασμός στους διαφορετικούς πολιτισμούς, ανταλλαγή απόψεων και αγαθών και όχι ανταλλαγή πυρών. Αν λείψει το στοιχείο του έθνους από την παγκόσμια κοινότητα τότε το έκτρωμα που θα δημιουργηθεί θα είναι το όλον και έτσι ως όλον θα καταρρεύσει μια στιγμή. Δεν χρειάζεται να προσθέσουμε ότι δεν θα είναι στηριγμένο σε αξίες, αρχές και στην αγάπη παρά μόνο στην παράφορη λατρεία του χρήματος και της ύλης. Απάντηση λοιπόν στον διεθνισμό, την παγκοσμιοποίηση και τους αναρίθμητους πολέμους που πρόκειται να προκαλέσουν αυτές οι δύο φιλοσοφικές στρεβλώσεις είναι ο εθνικισμός και σε παγκόσμιο επίπεδο ο διεθνικισμός δηλαδή οι σχέσεις αλληλεγγύης μεταξύ κρατικών οντοτήτων που είναι στηριγμένα στην έννοια του έθνους.