Ο Ηγέτης και ο Πάσχος

  • Δημοσιεύτηκε: 15 Νοέμβριος 2011

    Κάθε μεγάλος ηγέτης στην ιστορία έχει και τον ιστοριογράφο του. Για παράδειγμα ο Μέγας Αλέξανδρος είχε τον Καλλισθένη. Επομένως ήταν φυσικό η μεγάλη προσωπικότης, ο μέγας ηγέτης και global thinker #79, Γιώργος Παπανδρέου, να έχει ως ιστοριογράφο του τον αγαπητό μας Πάσχο Μανδραβέλη.

    Ιστοριογράφο υπό μια διαφορετική έννοια μιας και η δουλειά με την οποία είχε επιφορτισθεί ο κ. Μανδραβέλης δεν ήταν να καταγράψει τα κατορθώματα του ηγέτη, αλλά κατά κάποιο τρόπο να σβήσει τα ίχνη του από την ιστορία. Κατά την σταλινική περίοδο της Ρωσίας ήταν σύνηθες γεγονός μέλη του στενού κύκλου του Στάλιν να εξαφανίζονται σιγά-σιγά από τις φωτογραφίες του καθεστώτος όταν είχαν χάσει την εύνοια του ηγέτη. Στην περίπτωση του Παπανδρέου, η δουλειά του κ. Μανδραβέλη δεν ήταν να σβήνει από τις φωτογραφίες τους υπό δυσμένεια αυλικούς, αλλά τον ηγέτη.

    Στην Ελλάδα του Γιώργου Παπανδρέου που τα πράγματα συνεχώς πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο, θα ήταν κάπως δύσκολο να καταλάβει κάποιος ποιος κυβερνούσε την χώρα αν είχε ως μοναδική πηγή την αρθρογραφία του Πάσχου Μανδραβέλη. Κυβερνούσαν οι αρνητικές δυναμικές που είχαν δημιουργηθεί εδώ και δεκαετίες, ορισμένοι κακοί υπουργοί, σε ένα μεγάλο βαθμό η Αξιωματική Αντιπολίτευση, η παλαβή Αριστερά (υπάρχει και έξυπνη;), οι συνδικαλιστές, ο κακομαθημένος ελληνικός λαός, όλα και όλοι εκτός από τον κ. Παπανδρέου.

    Σε πρόσφατο άρθρο του αναφερόμενος στις συνεχείς αλλαγές που κάνει το ΚΚΕ στην ιστορία του, ο κ. Μανδραβέλης έκανε μνεία στο έργο του George Orwell «1984», όπου ο ήρωας του βιβλίου, Winston Smith, απασχολείται με το «να διορθώνει τα ιστορικά αρχεία για να ταιριάζει το παρελθόν με τις τωρινές επιδιώξεις του Μεγάλου Αδελφού και να «πιστοποιείται» από την Ιστορία η αλήθεια του κόμματος». Στην αρθρογραφία του Πάσχου Μανδραβέλη ταιριάζει ένα άλλο έργο της λογοτεχνίας, το «Θαυμαστός Νέος Κόσμος» του Aldous Huxley. Για τον Orwell το καθεστώς θα ελέγχει την πληροφόρηση μέσω της λογοκρισίας. Για τον Huxley, μέσω μιας υπερφορτωμένης ενημέρωσης όπου η αλήθεια θα χανόταν σε ένα ωκεανό πληροφοριών και δεδομένων.

    Κάπου εκεί κινήθηκε και η αρθρογραφία του Πάσχου Μανδραβέλη τα δύο τελευταία χρόνια. Ο κ. Μανδραβέλης δεν έγραψε για την κυβέρνηση Παπανδρέου με το σύνηθες τρόπο που οι Έλληνες αρθρογράφοι γράφουν για ένα κόμμα ή πολιτικό που συμπαθούν ή αντιπαθούν. Δεν «έγλειψε» το κόμμα ή τον αρχηγό (βλ. Σαμαράς και «δεξιός» παραταξιακός τύπος). Απλά γράφοντας αρκετά συχνά άλλες αλήθειες, «απέφυγε» να ασχοληθεί με την εξελισσόμενη τραγωδία που λεγόταν κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και ειδικά με την απίστευτη ανικανότητα και τυχοδιωκτισμό του Γιώργου Παπανδρέου.

    Ναι η αντιπολίτευση λαΐκιζε, ναι μέρος της αντιπολίτευσης παραβίαζε ανοιχτά το νόμο, ναι οι συνδικαλιστές ήταν εκτός τόπου και χρόνου, ναι η ελληνική κοινωνία είχε συσσωρεύσει αμαρτίες δεκαετιών κτλ - αλλά η κυβέρνηση και ο Γιώργος Παπανδρέου στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων; Ή τουλάχιστον - για να χαμηλώσουμε τον πήχη - προσπάθησε να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων;

    Αν η αντιπολίτευση είχε υιοθετήσει έναν αντιμνημονιακό λαϊκισμό, δεν ήταν η κυβέρνηση Παπανδρέου που συνεχώς διακήρυττε ότι εφάρμοζε μια πολιτική που ήταν ενάντια στις αρχές της και τα πιστεύω της; Όταν η Αριστερά ανοιχτά παραβίαζε το νόμο δεν ήταν η κυβέρνηση Παπανδρέου που έκανε την αδιάφορη και περιοριζόταν, στην καλύτερη περίπτωση, στο να σχολιάσει τα έκτροπα; Όταν οι συνδικαλιστές ήταν εκτός τόπου και χρόνου, δεν ήταν η κυβέρνηση Παπανδρέου που επέβαλε οριζόντιες περικοπές σε όλους, ώστε να προστατεύσει τα δικά της «παιδιά» στα «ρετιρέ» του δημοσίου; Και δεν ήταν η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου που, αντί να χρησιμοποιήσει την κρίση ως ευκαιρία για μεταρρύθμιση, χρησιμοποίησε τα χρήματα του Μνημονίου για να συντηρήσει τις συσσωρευμένες αμαρτίες δεκαετιών; Αυτή είναι η αλήθεια για τον παντελώς αποτυχημένο Γιώργο Παπανδρέου που επιμελώς απέφυγε ο κ. Μανδραβέλης για δύο χρόνια.

    Το Σάββατο ο κ. Μανδραβέλης προχώρησε ένα βήμα παραπέρα γράφοντας: «Η νέα κυβέρνηση έχει μπροστά της πολλά. Για καλή της τύχη έχει λιγότερα από όσα είχε η προηγούμενη. Παρά τις ισοπεδωτικές λογικές που χαρακτηρίζουν τον δημόσιο διάλογο, τα δύο προηγούμενα χρόνια έγιναν διάφορα προς τη σωστή κατεύθυνση. Περισσότερα απ' όσα είχαν γίνει τα περασμένα δέκα χρόνια». Αυτή είναι μια ανάλυση εντελώς εκτός τόπου και χρόνου. Κάτι σαν τις τελευταίες ομιλίες του Παπανδρέου στην κοινοβουλευτική του ομάδα. Οι συνθήκες το 2009 είχαν αλλάξει δραματικά, οι ροές του εύκολου χρήματος είχαν στερέψει όταν ήρθε ο κ. Παπανδρέου στην εξουσία - μια πραγματικότητα που του πήρε κάμποσο χρόνο για να την συνειδητοποιήσει. Αλήθεια, δεν θυμάται ο κ. Μανδραβέλης το «λεφτά υπάρχουν»; Δεν θυμάται το πως πέρασαν οι πρώτοι μήνες της κυβέρνησης; Είναι διατεθειμένος ο κ. Μανδραβέλης να υποστηρίξει ότι αν η ροή του χρήματος είχε συνεχιστεί, ο Γιώργος λεφτά-υπάρχουν Παπανδρέου θα είχε προσπαθήσει να κάνει και τις λίγες αλλαγές που αποπειράθηκε;

    Έχει ενδιαφέρον η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο κ. Μανδραβέλης για τα επιτεύγματα της διετίας Παπανδρέου. Έτσι «έγιναν διάφορα προς τη σωστή κατεύθυνση», όχι πολλά, ούτε ίσως αρκετά, απλά διάφορα. «Θεμελιώθηκε το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων», δεν νομοθετήθηκε, δεν έκλεισε το θέμα, απλά «θεμελιώθηκε» η ενδεχομένως μετέπειτα επίλυση του. Κάπου, κάπως, κάποτε.

    Τελικά πέτυχε ή απέτυχε η κυβέρνηση Παπανδρέου; Απαντά εμμέσως ο κ. Μανδραβέλης: «Έγιναν κι άλλα, μόνο που αυτά τα πολλά της περασμένης διετίας ήταν λιγότερα απ' όσα οι πιεστικές ανάγκες της χώρας απαιτούσαν. Για διαφορετικούς λόγους κάθε βήμα είχε απίστευτες τριβές από συνδικαλιστές, κομματικούς μηχανισμούς, κυκλώματα, υπουργούς, ταραχές με αποτέλεσμα να μοιάζει ότι αυτή η χώρα δεν θέλει να σωθεί». Τελικά για την αποτυχία της κυβέρνησης Παπανδρέου φταίνε οι γνωστοί-άγνωστοι.

    Το βασικό ερώτημα για να κριθεί η κυβέρνηση Παπανδρέου είναι το εξής: κατά την διάρκεια της, μπήκαμε σε μια τροχιά που θα επιδεινώσει ή θα οδηγήσει έξω από την κρίση; Η απάντηση εδώ είναι αμείλικτη. Αυτή την στιγμή βρισκόμαστε σε τροχιά άτακτης χρεοκοπίας της οποίας το αποτέλεσμα δεν θα είναι απλά μια απότομη πτώση του βιοτικού επιπέδου, αλλά κάτι που θα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανθρωπιστική κρίση. Από υπόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης κινδυνεύουμε να γίνουμε υπόθεση του Ερυθρού Σταυρού.

    Σε αυτή την κατεύθυνση μας έβαλαν οι αμαρτίες των προηγούμενων δεκαετιών, αλλά στην τελική ευθεία μας ώθησε η κυβέρνηση Παπανδρέου που έκανε τα πάντα για να συντηρήσει το χρεοκοπημένο μεταπολιτευτικό κράτος, εξόργισε τους εταίρους μας και σπίλωσε την ιδέα της μεταρρύθμισης στην ελληνική κοινωνία εξισώνοντας τη με τους άθλιους τακτικισμούς και την ανικανότητα της.

    Οφείλουμε όμως να αναγνωρίσουμε στον κ. Μανδραβέλη ότι δεν άλλαξε άλογα στην μέση της κούρσας. Αντίθετα με άλλους αρθρογράφους, δεν παράτησε τον κ. Παπανδρέου όταν τα πράγματα έδειξαν ότι είχαν φτάσει στο θλιβερό επίλογο τους. Έμεινε προσηλωμένος στο λάθος μέχρι τέλους.

    Κατηγορία: