Αυτοκρατορικός Ελληνισμός: 324 μ.Χ. - 1081 μ.X.

  • Δημοσιεύτηκε: 01 Αύγουστος 2022

    «Αυτοκρατορικός Ελληνισμός: 324 μ.Χ. - 1081 μ.X.» του Μάνου Χατζηδάκη
    Εκδόσεις «Πελασγός», 2022

    Ο τίτλος «Αυτοκρατορικός Ελληνισμός» περιλαμβάνει δυο λέξεις που η μία έχει ορισμό πολιτικό/ιδεολογικό και η άλλη πολιτισμικό/εκπολιτιστικό. Με την έννοια «Αυτοκρατορικός» εκφράζουμε την μετάβαση από την πολιτική οργάνωση της Πόλεως-Κράτους (Κλεινόν Άστυ) - όπως αυτή τελειοποιήθηκε κατά την κλασσική περίοδο - στο οικουμενικό πολιτικό ιδεώδες της Αυτοκρατορίας. Με την έννοια «Ελληνισμός» περιγράφουμε την διάδοση, εξάπλωση και πολιτιστική κυριαρχία των Ελλήνων και ως συνέπεια τον γλωσσικό, εθνογραφικό, πολιτιστικό και πολιτικό εξελληνισμό τού τότε γνωστού κόσμου. Ως ιστορικό φαινόμενο, ο «Αυτοκρατορικός Ελληνισμός» έχει μία σχεδόν αδιάσπαστη ιστορική συνέχεια 1784 ετών που αρχίζει με την ίδρυση της Αλεξάνδρειας το έτος 331 π.Χ. και καταλήγει στην άλωσι της Κωνσταντινουπόλεως το έτος 1453 μ.Χ.

    Στον παρόντα τόμο αναλύουμε την Πρώιμη και Μέση Βυζαντινή Περίοδο. Δηλαδή από την μονοκρατορία του Κωνσταντίνου Α' του Μέγα και την ίδρυση της Κωνσταντινουπόλεως το έτος 324 μ.Χ. μέχρι την οριστική επικράτηση της δυναστείας των Κομνηνών το έτος 1081 μ.Χ. Ο τόμος χωρίζεται σε δυο μέρη. Το πρώτο μέρος αφορά την Πρώιμη Βυζαντινή Περίοδο (324 μ.Χ.- 610 μ.Χ.) που ονομάζουμε «Εκχριστιανισμένο Ρωμαϊκό Κράτος του Ελληνιστικού Κόσμου». Το δεύτερο μέρος αφορά την Μέση Βυζαντινή Περίοδο (610 μ.Χ.-1081 μ.Χ.) που ονομάζουμε «Ελληνο-Χριστιανική Αυτοκρατορία της Ρουμανίας». Η ακριβής αιτιολογία των ονομασιών αυτών τεκμηριώνεται αναλυτικά στο έργο.

    Η παρούσα εργασία αποτελεί έργο συνθετικό που βασίζεται σε πρωτογενείς πηγές αλλά και την κυριότερη ελληνική και ιδίως ξένη βιβλιογραφία τουλάχιστον 230 επιστημονικών έργων. Αποτελεί μία Πολιτική Ιστορία, ολοκληρωμένη και προσεκτικά δομημένη, επιστημονικά τεκμηριωμένη, αλλά όχι περιττά αναλυτική, που αποδεικνύει την σύνδεση της εξιστορουμένης περιόδου με τον Ελληνισμό μέσα από στοιχεία και πηγές. Στο τέλος κάθε Μέρους υπάρχει ξεχωριστό κεφάλαιο με την «αποτίμηση» της κάθε περιόδου. Εκεί αναλύεται κατά πρώτον η εθνογραφία της περιόδου κατά περιοχή. Κατόπιν γίνεται εις βάθος ανάλυση και ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων που εξιστορήθηκαν και εξάγονται τα απαραίτητα πολιτικά συμπεράσματα που την χαρακτηρίζουν. Τέλος, περιγράφεται συνοπτικά ο πολιτισμός και ο πνευματικός βίος εκάστης περιόδου (Γλώσσα, Παιδεία, Δίκαιο, Νομοθεσία, Φιλοσοφία, Φιλολογία, Λογοτεχνία, Ιστορία, Επιστήμες, Τέχνη κ.λπ.).

    Ευελπιστούμε ότι η παρούσα μελέτη συμβάλλει στην κατανόηση, αλλά και έξαψη του ενδιαφέροντος για τον Βυζαντινό Ελληνισμό ή αλλιώς το «εκχριστιανισμένο Ρωμαϊκό Κράτος του Ελληνικού Έθνους», του οποίου οι νέοι Έλληνες είμαστε οι οργανικοί και σαρκικοί συνεχιστές και που αποτελεί αποκορύφωση του ιστορικού εκείνου φαινομένου που αποκαλούμε «Αυτοκρατορικός Ελληνισμός».